Alcohol, drugs en appen in het verkeer maken jongeren kwetsbaar, educatie helpt!

Jongeren zijn een kwetsbare groep verkeersdeelnemers. Om een eind te maken aan ongevallen en slachtoffers is er het programma TotallyTraffic. Dit richt zich op de verkeersveiligheid en verkeerseducatie aan jongeren van 12 tot en met 18 jaar. TotallyTraffic (Zuid-Holland, Amsterdam, Noord-Brabant en Limburg) bestaat tien jaar en daar werd in Dordrecht onder leiding van Sipke Jan Bousema bij stilgestaan. 

Aantal slachtoffers naar nul 
“Jongeren zijn door vele oorzaken kwetsbaar in het verkeer en daardoor helaas vaak slachtoffer. Ze ontwikkelen zich snel en hun houding in het verkeer verandert: ze nemen meer risico’s, nemen de regels niet altijd serieus en kunnen gevoelig zijn voor druk vanuit de vriendenkring. Met alle regio’s werken we hard om het aantal slachtoffers terug te brengen tot nul. Alleen dan is het acceptabel,” zegt Wiesje Hofstede projectleider TotallyTraffic. “Daarom organiseren we in samenwerking met de scholen gastlessen waarin jongeren bewust worden gemaakt van de gevaren van alcohol, drugs en appen in het verkeer. Ook zijn er interactieve lessen waarbij ze met VR-brillen op ervaren hoe het is om een (brom) fietser, automobilist of vrachtwagenchauffeur te zijn. Een flink deel van de scholen doet al enthousiast mee. In het schooljaar 2019-2020 bereikten we maar liefst 32.000 jongeren met onze lessen. De lessen zijn op in totaal 138 schoollocaties uitgevoerd.” 

Oproep aan wethouders 
Door corona was het congres in tweeën gesplitst waarbij de jongeren in de ochtend een workshop volgden van het Nationale Verkeerslab en in de middag woonden de genodigden, veelal wethouders verkeer en vervoer van de verschillende overheden, het programma bij. 

Drie leerlingen van het Stedelijk Dalton Lyceum (Sem, Guusje en Tjeerd) vertelden aan de aanwezigen wat zij die ochtend hadden geleerd en deden ook een oproep aan de wethouders Van der Linden (Dordrecht) en Meij (Ridderkerk, ambassadeur Metropoolregio Rotterdam Den Haag). Zo vertelde één van hen dat er aan de Merwedestaat in Dordrecht veel te hard wordt gereden. Zijn er daar geen drempels of verkeerslichten mogelijk? Ook andere knelpunten werden aangedragen. Nog tijdens het congres ging wethouder Van der Linden met de leerlingen apart zitten om mogelijke oplossingen te bespreken. Ook gaf hij aan binnenkort bij de school op bezoek te gaan.

Ongeduldige overtreders en riskante racers 
In de middag stond gedragsverandering centraal. “Iets weten en willen en kunnen is nog geen doen,” zo betoogde Ruud van Breda, gedragspsycholoog. “Met alleen bewustwording redt je het niet. Er is structurele gedragsverandering nodig. Je moet het gedrag definiëren, begrijpen en vervolgens beïnvloeden. Bewustwording bereik je door gedragsverandering. En andersom.” Onderzoekers Gea-Marit Dekker en Esther Timmermans gingen nader in op het feit dat niet alle jongeren hetzelfde zijn en dat dus verschillende groepen anders moeten worden benaderd: je hebt de ‘ongeduldige overtreders’ en de ‘riskante racers”. 

Op naar de twintig 
Floor Vermeulen, Gedeputeerde Verkeer en Vervoer van de provincie Zuid-Holland, zei in zijn gefilmde pitch: “Bewustwording bevorderen doen we met TotallyTraffic. Dus ik zou zeggen: tien jaar lijkt een lange periode maar is nog maar heel kort. Laten we opgaan voor de twintig!” 

TotallyTraffic en haar partners 
Partners binnen TotallyTraffic zijn de samenwerkende overheden in Zuid–Holland: De gemeenten, de Regionale Projectgroepen Verkeersveiligheid (RPV’s) en daar aangestelde accountmanagers, het Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Zuid-Holland (ROV Zuid-Holland) en diens opdrachtgevers de Provincie Zuid-Holland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag ondersteunen het programma TotallyTraffic met menskracht en financiële middelen. 

TotallyTraffic is onderdeel van Maak een punt van nul. Met deze aanpak wil het ROV samen met alle gemeenten en zijn overige partners verkeersveilig gedrag tot norm maken in Zuid-Holland. Want ieder slachtoffer is er één teveel, en ongelukken hebben meestal met onveilig gedrag te maken.